Piękny trawnik to marzenie wielu z nas. Każdy właściciel kawałka ziemi chciałby mieć w ogrodzie piękną, gęstą trawę. Żeby osiągnąć cel, wcale nie trzeba wydać majątku, ani stracić zdrowia przy łopacie, grabiach i kosiarce.
To prawda, że zakładanie i utrzymanie trawnika wymaga nieco wysiłku, ale przede wszystkim, musi to być wysiłek dla naszej głowy! Wystarczy do sprawy podejść rozsądnie i zaplanować wszystko racjonalnie. W ten sposób możemy zaoszczędzić czas, nerwy i pieniądze.
Pierwszy krok : Projektowanie trawnika .
Zanim zabierzemy się za przekopywanie, usuwanie chwastów, sianie, grabienie, walcowanie i całą masę równie atrakcyjnych czynności, wypadałoby spokojnie usiąść i pomyśleć. Wydawałoby się, że założenie trawnika to nic trudnego – i faktycznie, są na tym świecie bardziej skomplikowane projekty. Mimo to, warto całą sprawę rozsądnie zaplanować.
Co musimy uwzględnić przy projektowaniu naszego trawnika?
Trawnik to podstawa większości ogrodów. Bez odpowiedniego, soczystego, zielonego tła nawet najpiękniejsze drzewka i krzewy nie będą prezentowały się atrakcyjnie. Poza występującymi lub planowanymi roślinami, musimy uwzględnić następujące czynniki:
- nachylenie terenu – najłatwiej zakładać i pielęgnować trawniki przy maksymalnie kilku-kilkunastostopniowym nachyleniu terenu. Jeżeli mamy do czynienia z większymi nachyleniami, warto zastanowić się nad przemodelowaniem terenu, miejscowym wyrównaniem, zabudową tarasową lub murkami oporowymi.
- nasłonecznienie, gleba i poziom wilgotności – piękne angielskie trawniki nie zawsze da się bezpośrednio sprowadzić na nasze podwórka. Posiadaczy zacienionych działek o dużej wilgotności i wysokim stopniu zakwaszenia gleby czeka dużo ciężkiej pracy. Czasem lepszym wyborem jest pozostawienie, przynajmniej w części ogrodu, naturalnej ściółki. O ile współgra to z roślinami występującymi w ogrodzie, można też wyłożyć podłoże grubą warstwą kory lub ozdobnego grysu (żwiru).
- kształt i przeznaczenie działki – ze względu na późniejszą eksploatację, nie warto na siłę wysiewać trawy tam, gdzie nie będziemy mogli w łatwy sposób dotrzeć z kosiarką (krawężniki, okolice drzewek i krzewów) oraz tam, gdzie będziemy często chodzili, siedzieli, leżeli, czyli po prostu w ten czy inny sposób wygniatali trawę. Z reguły warto zainwestować w inny rodzaj podłoża na ścieżkach, miejscach pod grill czy leżaki.
- nawodnienie – gleby o małej przepuszczalności wody (gliny) mogą wymagać zainstalowania drenażu. Ponieważ prace drenarskie to raczej wyższa szkoła jazdy, warto zlecić je specjalistom. Na szczęście, konieczność przeprowadzenia takich prac tylko i wyłącznie ze względu na trawnik zdarza się raczej tylko w ekstremalnych przypadkach. Dużo częstszym problemem, szczególnie w trakcie ostatnich, bardzo upalnych i suchych lat, jest zapewnienie trawnikowi odpowiedniego nawodnienia w czasie suszy. To właśnie na etapie projektowania warto zdecydować się, w jaki sposób będziemy podlewać naszą trawę.
No, dobrze. Jak na razie nic odkrywczego. Wszystkie wymienione powyżej punkty wydają się być oczywiste. Okazuje się jednak, że bardzo często zapominamy nawet o tak podstawowych sprawach. Wydajemy całkiem spore sumy pieniędzy tylko po to, żeby potem uświadomić sobie np. że trawa z reguły słabo rośnie w miejscu postoju samochodu.
Podsumowując - zanim wydamy masę pieniędzy i napracujemy się niesamowicie, pomyślmy na spokojnie. I tak nie unikniemy później pewnych poprawek, ale zadbajmy o to, żeby było ich jak najmniej.
Drugi krok: Przygotowanie podłoża
Odpowiednie przygotowanie podłoża pod trawnik to absolutna podstawa. To właśnie na tym etapie, o ile zrobimy wszystko jak należy, możemy zapewnić sobie spokój i zaoszczędzić masy problemów w przyszłości. Co musimy zrobić?
- wyrównanie terenu – trawniki prezentują się zdecydowanie najlepiej na równych powierzchniach. Musimy zatem zniwelować wszystkie nieregularne zagłębienia terenu i górki. Jeżeli mamy do czynienia z terenem mocno pochyłym, warto rozważyć poważniejsze prace ziemne, jak np. budowę murków oporowych.
- drenaż – jeżeli podłoże jest wilgotne, tzn. na wiosnę i po większych opadach mamy na działce stojącą wodę, musimy zainwestować w system drenów. Prace te najlepiej zlecić specjalistom, ponieważ niewłaściwe wykonanie drenażu zwykle oznacza konieczność całkowitego przekopania gotowego już ogrodu.
- przekopanie gleby – na mniejszych powierzchniach przekopujemy glebę szpadlem, przy większych warto ziemię przeorać i/lub potraktować glebogryzarką.
- oczyszczenie gleby – na głębokość około 15cm musimy pozbyć się wszystkich niepożądanych odpadków – gruzu, kamieni, korzeni itd.
- odchwaszczenie gleby – nie ma rady, chwastów musimy się pozbyć! Możemy to robić ręcznie lub za pomocą środków chemicznych (np. Roundup). W przypadku drugiej opcji warto pamiętać, aby zgodnie z instrukcją odczekać z wysiewem odpowiedni czas po zastosowaniu preparatu.
- wzbogacenie gleby – na tym etapie, o ile nie mamy gleby dość urodzajnej, warto wzbogacić ją ziemią kompostową lub torfem odkwaszonym.
- chwila odpoczynku (dla nas i dla ziemi) – po tych wszystkich zabiegach należy ziemię ubić (nogami lub wałem), a następnie pozwolić ziemi osiąść przez kilka-kilkanaście dni. W tym czasie na bieżąco usuwamy wyrastające chwasty.
Trzeci krok: Wysiewanie trawnika.
A więc, nadszedł czas na zasianie naszej trawy. Wszystko co powinnismy wiedzieć znajduje sie poniżej.
- Trawnik możemy wysiewać w zasadzie od marca do października, ale najlepiej robić to w kwietniu/maju lub sierpniu/wrześniu. Trawnik wysiany w nieodpowiedniej porze jest narażony albo na przemarzanie i choroby, albo na wyschnięcie.
- Ziemia przygotowana do siewu powinna być raczej sucha, ewentualnie lekko wilgotna. Przy bardziej nawodnionej ziemi możemy mieć trudności z równomiernym rozprowadzeniem nasion - będą się one przyklejały do grudek ziemi, naszych butów i grabi.
- Wybieramy odpowiednią mieszankę traw dla naszej działki. Pamiętajmy o tym, że wybór powinien zależeć od pożądanego wyglądu trawnika, sposobu jego eksploatacji oraz warunków glebowo-klimatycznych.
- Ilość wysianych nasion powinna odpowiadać ilości podawanej przez producenta. Wyjątkiem jest sianie na brzegach trawnika – tam zwykle możemy zaaplikować większą ilość nasion. Pamiętajmy o tym, że nasiona, które leżą długo w opakowaniu, stopniowo tracą zdolność do kiełkowania.
- Nasiona możemy wymieszać z piaskiem. Dzięki takiemu trickowi będzie nam zdecydowanie łatwiej równomiernie wysiać trawnik, unikniemy po prostu przypadków, kiedy “sypnęło nam się więcej”.
- Po skończeniu siania musimy przykryć nasiona cienką warstwą gleby. Możemy do tego celu po prostu użyć delikatnie grabi. Uwaga, nie stosujemy w tym wypadku torfu! Trudno rozprowadzić go równomiernie, przez co trawa w niektórych miejscach może mieć trudności z wzejściem.
- Na koniec ubijamy glebę, najlepiej walcem. Aby woda lepiej docierała do nasion, warto zastosować specjalny walec z kolcami, ewentualnie odpowiednie kolce na buty.
A może trawnik z rolki?
No właśnie. Czy ideałem nie byłoby po prostu położenie gotowej murawy, tak jak na boiskach piłkarskich? Trawnik z rolki, zwany też potocznie darnią, to coraz bardziej rozpowszechniony w Polsce sposób na zieleń pod stopami.
Niewątpliwą zaletą darni jest wygoda i czas założenia trawnika. Nie musimy pieczołowicie dbać o każde nasionko trawy i czekać aż trawa osiągnie pożądany wygląd. Darniowanie pozwala nam zaoszczędzić masę czasu i jest niesamowicie efektowne – tam, gdzie przed chwilą była ziemia, mamy piękny dywan z trawy.
Z drugiej strony, trawnik z rolki to nie tylko same zalety. Po pierwsze jest stosunkowo drogi. Z reguły warto inwestować w droższe darnie, ponieważ w przypadku tańszych trawników (lub wykonawców) wzrasta ryzyko szybkiego wysychania i chorób.
Poza tym, nie to do końca prawda, że trawnik z rolki wystarczy rozwinąć i już. Aby trawa się przyjęła, należy odpowiednio przygotować podłoże, a następnie postępować z ogólnymi zasadami pielęgnacji trawy.
Czy warto? Nie ma jasnej odpowiedzi – każdy z nas przed podjęciem decyzji powinien wziąć pod uwagę wszystkie plusy i minusy.
Nadszedł czas na pielęgnacje naszego trawnika ...
Podlewanie trawnika
Podlewanie pod podstawowy zabieg pielęgnacyjny. Już po samym wysianiu trawnika należy zapewnić nasionom odpowiedni dopływ wody. Szczególnie w początkowej fazie warto zainwestować w drobno kropelkowe zraszacze – unikniemy w ten sposób wypłukiwania nasion oraz nierównomiernego nawadniania.
Po trawie bardzo szybko widać niedobory wody.
Zmienia ona kolor i traci naturalną elastyczność. W początkowej fazie wzrostu trawnika dopuszcza się nawet codzienne podlewanie, jednak niewielkimi ilościami wody. Później możemy zmniejszyć częstotliwość, jednocześnie zwiększając objętość nawodnień. Na średnio przepuszczalnych glebach przyjmuje się, że trawnik można podlewać raz w tygodniu, a w okresie upału i suszy raz na 3-4 dni.
Z drugiej strony, należy pamiętać o tym, aby z podlewaniem nie przesadzać, szczególnie na ciężkich, nieprzepuszczalnych glebach. Zbyt obfite podlewanie może się w takich przypadkach zakończyć rozwojem chorób i po prostu gniciem trawnika.
Wbrew popularnym opiniom, można podlewać trawę rano i w czasie silnego operowania promieni słonecznych. Nie zaszkodzi również stosowanie do nawadniania trawników zimnej wody.
Nawożenie trawnika
Po raz pierwszy użyć nawozu możemy już po pierwszym koszeniu trawnika. Najlepiej użyć do tego odpowiednich nawozów do młodych trawników.
Ogólnie przyjętą normą jest nawożenie około 3 razy na sezon. Zaleca się stosowanie nawozów wieloskładnikowych, specjalnie przystosowanych do potrzeb traw. Mamy do dyspozycji zarówno nawozy stałe (standardowe i wolno działające), jak i nawozy płynne, dolistne. Przy użyciu tych ostatnich można uzyskać najszybszy efekt.
Standardowo nawozimy po koszeniu, na suchą trawę. Po aplikacji nawozu zaleca się obfite podlanie trawnika. Pamiętajmy, aby nie stosować nawozów do trawników w czasie suszy. Należy również postępować ostrożnie w przypadku chorób trawy i równoległego stosowania innych środków chemicznych.
Po co w ogóle nawozimy trawniki? Odpowiednie wspomaganie trawy wspomaga rozwój systemu korzeniowego i przyspiesza rozkrzewianie się części zielonych. Nawozy traktować możemy jako suplement diety naszego trawnika. Należy przy tym zadbać o suplementację kompletną, wieloskładnikową. Podawanie np. samego azotu może wprawdzie chwilowo polepszyć wygląd trawy, ale w dłuższym okresie nie posłuży jej najlepiej.
Najbardziej potrzebne, a jednocześnie często deficytowe składniki gleby to azot, fosfor, potas, wapń i magnez. W zależności od właściwości lokalnych gleby każdy z tych składników może być mniej lub bardziej potrzebny. Teoretycznie można przeprowadzić analizę próbki gleby, w praktyce stosuje się po prostu nawozy wieloskładnikowe.
Alternatywną dla nawozów sztucznych są nawozy organiczne. Stosowanie gnojówki, obornika czy nawet torfu na potrzeby trawników ma jednak podstawową wadę – zapach (nie dotyczy torfu), a w dodatku nie mamy możliwości równomiernego rozprowadzenia nawozu.
Koszenie
Koszenie trawnika to najważniejszy i najbardziej czasochłonny zabieg pielęgnacyjny. Wymaga sporo wysiłku, ale niestety, bez odpowiedniego koszenia nasz trawnik nigdy nie będzie wyglądał tak, jak powinien. Nowo posiany trawnik możemy skosić po raz pierwszy, kiedy osiągnie wysokość około 8-10cm. Wysokość pierwszego cięcia powinna wynosić 4-5cm. Przy następnych cięciach możemy stosować już standardowe wysokości, zalecane dla danego typu trawy. Dla trawników ozdobnych i sportowych wynosi ona około 3-5cm, dla trawników parkowych 5-10cm.
Częstotliwość koszenia również zależy od rodzaju trawy. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie – jak często kosić trawę. Dla trawników ozdobnych, w czasie sezonu możliwe jest nawet koszenie 2x na tydzień! Zwykle jednak robimy to raz na 1-2tygodnie. W przypadku traw parkowych, na łąkach lub w miejscach zacienionych możemy kosić zdecydowanie rzadziej. Nie wolno również za często i zbyt nisko kosić w trakcie suszy i upałów.Trawę powinniśmy kosić wtedy, kiedy jest sucha i niezadeptana. Dzięki temu możemy uzyskać równe cięcie i estetyczny wygląd. Dopiero po skoszeniu i uprzątnięciu skoszonej trawy warto ją obficie podlać.
Wszystkie dane dotyczące tej tematyki zostały pobrane ze strony: www.Trawniczek.pl
Trawnik dywanowy
Jest to najpiękniejszy, a zarazem najmniejszy trawnik spośród wszystkich rodzajów trawników, na które możemy zdecydować się we własnym ogrodzie. Najczęściej jest to trawnik monokulturowy (a więc jednogatunkowy, zakładany przeważnie z mietlicy pospolitej lub kostrzewy nitkowatej) o bardzo zwartej i gęstej darni podczas całego okresu wegetacyjnego. Zdecydowaną zaletą są jego walory estetyczne. Niestety - jest to także trawnik najbardziej kłopotliwy w utrzymaniu i pielęgnacji. wymaga bowiem częste (przynajmniej raz w tygodniu) zabiegi pielęgnacyjne - zarówno na podlewanie, jak i koszenie oraz nawożenie. Rozważyć należy także zagrożenie, jakie dla tego typu trawnika niosą ze sobą choroby grzybowe - wystarczy bowiem choroba porażająca gatunek użyty do stworzenia trawnika, a w ciągu zaledwie kilkunastu godzin cały trawnik może zostać przez nią zniszczony i nadawać się tylko do wymiany i ponownego założenia. Wszystkie wymienione wcześniej wady trawnika tego rodzaju powodują, że jest on zakładany na niewielkich powierzchniach, które nie są narażone na deptanie - często jeko trawnik przed frontem domu.
Trawnik Ozdobny
Ten rodzaj trawnika cechuje się zdecydowanie większą odpornością na deptanie (np. spacery czy odpoczynek bierny), choć nie nalezy zakładać go w miejscach narażonych na intensywny ruch i wydeptywanie.W przeciwieństwie do trawnika dywanowego jest to trawnik wielogatunkowy (a więc zakładany z mieszanki kilku gatunków roślin gazonowych - między innymi kostrzewy czerwonej i wiechliny łakowej), którego utrzymanie i pielęgnacja są zdecydowanie łatwiejsze i tańsze. Nie wymaga on tak czestego podlewania, koszenia, choć pamiętać należy o systematycznym wykonywaniu wszystkich zabiegów pielęgnacyjnych.
Trawnik Rekreacyjny
Jest to najbardziej uniwersalny rodzaj trawnika, łączący w sobie piękno trawnika ozdobnego oraz podwyższoną odporność na ugniatanie (deptanie, bieganie lub grę w siatkówkę). Dzięki zwiększonej odporności na bardziej intensywne użytkowanie, jest to trawnik nadający się najbardziej do ogrodów przydomowych oraz na działki. Chcąc założyć tego rodzaju trawnik szukajmy mieszanek traw, w których skład będą wchodziły: kostrzewa czerwona lub kostrzewa owcza, mietlica pospolita, wiechlina łąkowa oraz życica trwała.
Trawnik Sportowy
Zakładany najczęściej na dużych powierzchniach boisk i stadionów, a charakteryzujący się bardzo dużą gęstością i zawartością darni oraz wytrzymałością na uszkodzenia mechaniczne oraz ugniatanie. Warunki te spełniają: kostrzewa czerwona, wiechlina łąkowa oraz życica trwała i to one wchodzą w skład mieszanek na trawniki sportowe. Tego typu trawnik cechuje się bardzo wysoką częstotliwością i systematycznością zabiegów pielęgnujących (koszenie, nawadnianie i nawożenie - nawet dwa razy w tygodniu) oraz wymaga specjalnego przygotowania i zagęszczenia gleby, na której zostanie założony.
Trawnik Parkowy
Jest to rodzaj trawnika, który odznacza się mniejszymi, niż wcześniej wymienione rodzaje, walorami dekoracyjnymi i estetycznymi. Głównymi cechami, różniącymi go od wcześniej opisanych trawników są: dobór i intensywność prac pielęgnacyjnych oraz skład stosowanych mieszanek nasion. Z obserwacji możemy powiedzieć, że trawniki parkowe, zakładane na dużych powierzchniach, są pielęgnowane rzadko- koszenie przeprowadza się na nich zaledwie kilka razy w roku ( często nieregularnie), nie ma mowy o nawadnianiu i bardzo ograniczone jest także nawożenie. Z tych więc względów do mieszanek traw gazonowych (kostrzewy czerwonej, kostrzewy owczej, mietlicy pospolitej i mietlicy białawej) dodaje się nasiona innych roślin. których zadaniem będzie zwiększenie wytrzymałości na niekorzystne i zmienne warunki siedliska.
Trawnik na tereny trudne
Terenem trudnym w naszym ogrodzie może3 być skarpa lub miejsce parkingowe. Trawy rosnące w takich miejscach mogą być narażone albo na erozję powietrzną i wodną gruntu na skarpie, albo na bardzo szkodliwe dla wszystkich roślin wycieki produktów ropopochodnych i smarów z samochodu oraz na zanieczyszczenie gleby solą używaną do zimowego utrzymania dróg - w miejscu parkowania samochodu. Tak niekorzystne warunki mogą jednak przetrwać: wiechlina łąkowa, kostrzewa czerwona rozłogowa, kupkówka pospolita i kostrzewa czerwona. Ich zastosowanie w miejscach trudnych wpłynie na podniesienia estetyki takich terenów , a także zapobiegnie dalszej erozji gruntu.
Maty Wegetacyjne
Maty są alternatywą dla trawnika na tereny suche, piaszczyste i rzadko uczęszczane. Ich zdecydowaną zaletą jest fakt, że praktycznie nie wymagają zabiegów pielęgnacyjnych (poza ręcznym odchwaszczaniem). wadą, zależną jednak od roślinności użytej do ich wytworzenia, jest to, że w wiekszości nie są odporne na ugniatanie i uszkodzenia mechaniczne. Szczególnie dotyczy to mat, które tworzone są z mchów, rozchodników, rojników i ziół.
Wstępny założenia
Chcąc założyć właściwy rodzaj trawnika w swym ogrodzie, musimy odpowiedzieć sobie na kilka podstawowych pytań: -Jakie mają być rozmiary trawnika lub trawników i jaka ma być ich lokalizacja? Jeśli przewidujemy niewielki, całkowicie płaski trawnik reprezentacyjny przed domem możemy zdecydować się na założenie trawnika dywanowego. W innym przypadku najlepszym rozwiązaniem będzie trawnik rekreacyjny, który jest nie tylko estetyczny, ale także pozwala na chodzenie po nim bez obawy zniszczenia murawy;
-Czy na trawniku przewidujemy jakieś nierówności lub spadki? Jeśli tak, to musimy wykluczyć założenie trawnika dywanowego oraz sportowego - są to bowiem rodzaje trawnika tylko na tereny płaskie i ideaknie równe;
_Czy przewidywany trawnik ma mieć kształt regularny, czy też będzie to trawnik o obrzeżach w kształcie skomplikowanych krzywizn, załamań i zwężeń? Na trawnik o kształcie regularnym najbardziej nadaje się bardzo estetyczny trawnik dywanowy lub ozdobny. Natomiast na trawniki o kształtach nieregularnych lepsze wydają się być trawniki rekreacyjne.
Warto wiedzieć
Na jakich kolwiek rodzajach trawnika się zdecydujemy pamietajmy, że gwarancją sukcesu jest właściwe przygotowanie gleby przed jego założeniem oraz systematyczne i regularne przeprowadzanie zabiegów pielęgnacyjnych (podlewanie, koszenie, aeracja oraz wetykulacja) na trawniku istniejącym.
Prace przed założeniem trawnika:
- usunięcie chwastów oraz wszelkich zanieczyszczeń i śmieci;
- nadanie glebie odpowiedniej porowatości (poprzez zmieszanie gleby ciężkiej z piaskiem, a lekkiej - z gliną lub poprzez przekopanie);
- uformowanie ewentualnych spadków lub wzniesień (pamiętając o tym, by nie mieszać warstwy ornej z podglebami);
- wzbogacenie gleby nawozami wieloskładnikowymi w dwóch dawkach: 3kg/100m2 przemieszane na głebokość 15-20 cm oraz 2kg/100 m2 zagrabione powierzchniowo;
- wielokrotne wyrównanie powierzchni przyszłego trawnika oraz jej wałowanie wałem o masie około 120- 150 kg;
- siew mieszanki trawnikowej - 25-30 g/m2, w dwóch kierunkach, by zapewnić jak najbardziej równomierne pokrycie powierzchni nasionami.
Trawnik jak marzenie
Przede wszystkim należy zastosować się nad jego powierzchnią. Wielkość trawnika zależna będzie od obszaru działki, jej kształtu, lokalizacji budynków i elementów zagospodarowania przestrzeni związanych z komunikacją. Pod uwagę należy wziąć również nasze potrzeby i możliwości czasowe, jak również finansowe. Duży trawnik to dużo czasu przeznaczonego na jego pielęgnację- przede wszystkim koszenie, ale również nawożenie, podlewanie, napowietrzanie, piaskowanie i ewentualne naprawy murawy. Z kolei zbyt mała powierzchnia trawnika może również być trudna w utrzymaniu - szczególnie w koszeniu. Małe, nielegularne trawniki z reguły trudno jest kosić mechanicznie ze względu na kształt brzegów murawy. Dlatego też należy wybrać wyjście optymalne - dostosowanie do warunków naszej działki. Następnie należy zastanowić się nad sposobem użytkowania trawnika. Sposób użytkowania będzie wymuszał dobór właściwej mieszanki trawnikowej, jest również odpowiednią technologię zakładania murawy. Jeśli ma to być tylko i wyłącznie powierzchnia pełniącą funkcje dekoracyjne wykorzystamy odpowiednie gatunki traw, a jeśli ma to być murawa rekreacyjna - wtedy należy rozważyć wykorzystanie mieszanek traw i np. koniczyny, która jest znacznie bardziej odporna na udeptywanie niż nawet najtrwalsza trawa. Poza tym sposób użytkowania będzie miał wpływ na sposób pielęgnowania murawy, a przede wszystkim metody nawadniania. Planując trawnik musimy również wziąć pod uwagę warunki siedliskowe działki. Trawniki są niezwykle wymagające. Przede wszystkim ze względu na swój sztuczny rodowód. Naturalnie w przyrodzie nie spotyka się się tak dalece monotonnych roślinni formacji. W naturze to co wizualnie zbliżone jest do trawnika, to w rzeczywistości wielogatunkowe i niezwykle zmienne murawy i łąki kwietne. Trawniki preferują miejsca słoneczne, z glebami lekko kwaśnymi i świeżymi, A zatem stanowisko pod trawnik musi być starannie przygotowanie. Jeśli okaże się, że przygotowanie takiego miejsca wymaga bardzo dużo pracy związanej z niemal całkowitą zmianą siedliska, korzystniejsze pod wieloma względami może okazać się zastąpienie trawnika mieszankami murawy lub łąk kwietnych. albo zastosowanie roślin okrywowych.
Najlepsze miejsce
Trawnik jest elementem szaty roślinnej ogrodu, pełniącym rolę reprezentacyjną ze wzgledu na swój charakter - powierzchnia wyrównana kolorystycznie i fakturowo, praktycznie niezmienna w ciągu całego sezonu wegetacyjnego. Nim drzewa i krzewy osiągną optymalne rozmiary, o urodzie i atrakcyjności przestrzeni ogrodowej będzie decydować "podłoga" ogrodowa - kompozycja trawników, nasadzeń z roślin okrywowych, obrzeży, rabat.
Pamiętając, że trawnik to najważniejsze tło ogrodowe, a jednocześnie kosztowne, nie lokalizujmy go w miejscach trudno dostępnych lub dla nas niewidocznych. Trawnik to podstawowy materiał do budowy właśnie "podłogi salonu ogrodowego" - głównego wnętrza ogrodowego pełniącego najczęściej kilka funkcji - dekoracyjną, reprezentacyjną, wypoczynkową, rekreacyjną, często związaną z biesiadowaniem itp. Jednocześnie pamiętajmy, by nie lokalizować trawników w miejscach ocienionych (koronami drzew czy ścianami budynków). W takich warunkach nie uzyskamy interesującego efektu - zamiast trawnika będziemy mieć nieestetyczne klepisko.
Harmonia z otoczeniem
Reguły rządzące poszczególnymi typami stylistyki ogrodowej podpowiedzą nam, jak ukształtować trawnik tak, by współgrał on z otoczeniem. Jednak bez względu na styl ogrodowy gwarantem harmonii będzie dobór roślin i powierzchni trawnika do wielkości działki, np. jeśli działka jest niewielka i praktycznie całą przestrzeń ogrodową zajmie trawnik, wokół którego stworzymy nasadzenia z roślin karłowych, z całą pewnością nie uzyskamy atrakcyjnego widoku. Wielkość trawnika wymaga doboru proporcjonalnych roślin. Rośliny twowarzyszące powierzchniom trawiastym muszą być tak dobrane, by wzajemnie się uzupełniały.
Kształt Trawnika
Bez względu na to czy dysponujemy małą, czy dużą przestrzenią, na której planujemy załóżyć trawnik, kształt trawnika musi być tak dobrany, by w przyszłości nie przysparzał nam kłopotów w pielegnacji murawy - przede wszystkim, by nie było problemu z koszeniem. Wszelkiego rodzaju geometryczne wzory - kwadraty, trójkąty, ostre łuki - w połączeniu z innymi elementami kompozycji - rabatami, obrzeżami, nawierzchniami, których powierzchnia wystaje nad powierzchnię trawnika, spowodują, że pielęgnowanie murawy bedzie niemożliwe mechanicznie. Oczywiście nie oznacza to, że unikać ciekawych rozwiązań i zakładać tylko trawniki w kształcie prostokąta. Byłoby to po prostu nudne. Jednak należy zawsze się zastanowić, czy wystarczy nam czasu i sił na ręczną pielęgnację trawnika. Musimy rówznież z pewną ostrożnośccią stosować wszelkiego rodzaju urozmaicenia kształtów sąsiednich rabat czy nawierzchni. Zastosowanie zbyt skomplikowanych wzorów znacznie podwyższy koszty realizacji, póżniej pielęgnacji, a przede wszystkim może wprowadzić niepotrzebny chaos. Zamiast skoncentrować się na kompozycji roślinnej i powstałych kontrastach między klarowną powierzchnią trawnika a rabatami, wzrok będzie męczył się analizą układu linii, a zatem - umiar i prostata.
Na dużej powierzchni
W przypadku szczególnie dużych powierzchni trawiastych warto je w prosty sposób urozmaicić. Można wprowadzić dekoracyjne płaskie kamienie - płyty kamienne regularne lub nieregularne, elementy drewniane lub elementy z kamienia sztucznego, wykopane na taką głębokość, by ich górne powierzchnie znajdowały się na poziomie gruntu. Można również, w podobny sposób, wykorzystać wąskie linie nawierzchni ziemnych lub żwirowych, wyznaczające dekoracyjny ornament trawnika. W ogrodach historycznych stosowano podobne rozwiązania, tworząc partety gazonowe lub partetry trawiaste. Innym pomysłem, ale wymagającym więcej pracy, jest strzyżenie trawników wykorzystując różne wysokości. Można w ten sposób interesująco wymodelować powierzchnię trawnika. Rozwiązaniem najbardziej skomplikowanym jest zróżnicowanie poziomów trawnika. Można w trawniku stwożyć miejsca wyniesione łagodnie lub nieco zagłębione (tzw. wgłębniki), co również było praktykowane w ogrodach historycznych. Można tym wgłębieniom i wyniesieniom nadać formę klasyczną, wzorowaną właśnie na ogrodach historycznych, ale można również nadać im nowoczesną formę.
